Deze week delen we een mooie gastblog van onze coach Elna Broesder.

Binnen 8 weken af van je stress en onrust?

Dat wilde ik wel! Het lukte alleen niet.

Waarom mindfulness niet werkt

Twee jaar geleden rondde ik mijn mindfulness training af. Ik was gestart omdat ik dacht dat het me van mijn stress en onrust ging afhelpen. Verstandelijk gezien wist ik dat werk een grote oorzaak was van mijn stress. En zo doelgericht en perfectionistisch als ik was, stelde ik het volgende doel:

Binnen 8 weken meer mindful worden, geen stress meer te ervaren op mijn werk en zo weer te gaan ontspannen.

Nu moet ik er wel een beetje om lachen. Ik heb in die twee jaar zoveel geleerd, onder andere dat dit een emotioneel doel is. Van je stress afkomen lukt namelijk niet, tenzij je een robot bent.

Terug naar mijn mindfulness avontuur.

De body scan is één van de eerste oefeningen waar we mee van start gingen. En ik had er eigenlijk weinig zin in. Ik kende het al van horen en zeggen, en dacht: die eerste week maar even doorkomen en dan écht mediteren. En dat terwijl ik nog nooit had gemediteerd, maar ik had een beeld van een superrelaxt persoon op een kussentje. Ik vond de drie kwartier durende body scan tijdens de trainingsavond ook best saai en zag op tegen die week waarin we dit elke dag als “huiswerk” hadden meegekregen.

Toch probeerde ik de kritische blik wat los te laten en ging iedere dag 45 minuten lang liggen en de begeleiding volgen. En toen kwam de echte confrontatie. Het lukte me niet om stil te liggen. Ik was zo enorm onrustig en kreeg regelmatig gedachten als: “wat heeft dit voor zin”, “ik ben nog maar bij mijn linkerteen en moet nog vanaf mijn voeten omhoog alles bij langs”, “waarom kan ik nou niet ontspannen”, “morgen moet dit weer”.

En toch deed ik het wel, een week lang, iedere dag 45 minuten. De training was wel een stok achter de deur en ik wilde dingen altijd goed doen. Dat kan mij ook flink in de weg zitten, maar deze keer hielp het me om wel door te zetten.

Ik zag steeds beter in dat onder de stress een continue gevoel van onrust zat. Nu ik terug kan kijken waren dit belangrijke oorzaken:

• Mijn carrière en privé leven waren gebouwd op doelen behalen;
• Ik zat al lang bij een werkgever en was hierdoor ook comfortabel geworden. Ik had een bepaalde mate van zekerheid ingebouwd, maar eigenlijk voelde ik mij ontevreden;
• Ik zat al jaren in mijn hoofd en was het contact met mijn gevoel kwijtgeraakt en ging dus onbewust over mijn grenzen;
• Ik had geen idee meer van wat ik écht wilde;
• Ik wilde eerst obstakels uit de weg ruimen voordat ik aan de slag kon gaan met mijn zoektocht. Onder andere mijn faalangst zorgde voor verstarring.

Stress, frustratie, prikkelbaarheid, vermoeidheid, ontevredenheid, besluiteloosheid. Het waren symptomen geworden van mijn diepe onrust. En omdat ik eerst een doel had gesteld om van mijn obstakels, zoals angst en stress, af te komen, kwam ik nooit echt in beweging. Dus daar zat ik in mijn hoofd met mijn vicieuze cirkelredenering.

De training en meditaties hielpen vooral weer om in contact te komen met mijn lichaam. Echt ontspannen werd ik er niet van. Ik leerde wel beter waar ik meer van nodig had en waar ik van leeg liep. Werk speelde, zoals mijn verstand al had bedacht, een grote rol op het leeglopen. Nu voelde ik het ook. Mijn energie was daardoor ook naast mijn werk laag en ik zonderde steeds verder af van dingen waar ik wel energie uit haalde.

Na 8 weken had ik nog steeds stress in mijn lijf en lukte het ook nog niet om echt te ontspannen. Ondanks dat ik braaf alle oefeningen deed, voelde ik dat ik mijn doel niet ging bereiken. Maar ik was daar na de vijfde trainingsweek wel ok mee. Want ik had een duidelijk inzicht gekregen: ik wil weg bij mijn werk. Dat onderbuikgevoel was enorm sterk.

En even fastforward, 2 jaar later.

Ik mediteer nog steeds, maar nu om een hele andere reden. Ik ben geen werknemer meer, maar ondernemer. Ik heb opnieuw richting gegeven aan mijn eigen werkleven en help anderen in hun eigen proces.

Ik ben van een redelijk vaste structuur naar totaal geen structuur gegaan. En het opnieuw vormgeven van mijn werkleven daagt mij uit. Ik voel regelmatig stress en onzekerheid. En ja, ook de onrust is er. Maar het is anders dan twee jaar geleden.

Dankzij mijn coachopleiding in ACT (Acceptance en Commitment Therapy) en het doorleven van de vaardigheden binnen ACT heb ik een nieuwe kijk op mindfulness ontwikkeld.

Binnen ACT is mindfulness een vaardigheid. Je leert door het toepassen van oefeningen steeds beter op te merken wat er in jou gebeurt (gedachten, gevoel) en wat de omgeving met je doet via je zintuigen.

Als je er een doel aan wilt koppelen dan is het:

De bereidheid tot ervaren vergroten. Goed voelen in plaats van je goed voelen.

Binnen de mindfulness training die ik heb gevolgd leer je niet te oordelen. Binnen ACT zijn ook je oordelen welkom. Want soms kan je verstand zoveel oordelen produceren dat het niet lukt om niet te oordelen, hoe hard je het ook probeert. Ook heeft het niet als doel om te ontspannen, maar juist te voelen wat er is. Voel je spanning in je lijf? Dan observeer je dat. Krijg je er een oordeel over? Bijvoorbeeld: ik vind het niet fijn om die spanning te hebben. Dan merk je dat oordeel ook op.

En daar ga je dan, met jezelf op pad. Hoe vaker je oefeningen doet, hoe meer je je opmerkzaamheid traint. Wat je dan kunt doen is bewuste keuzes maken. Je kunt bijvoorbeeld opmerken dat je gespannen bent en dan bewust ervoor kiezen een tandje lager te gaan. Op wat voor manier dan ook, als het maar goed bij je past. En ook dat leer je weer door te ervaren.

Als je erachter wilt komen wat je wil in je werk, dan gaat je hoofd op zoek naar antwoorden. En je hoofd werkt met informatie die hij al heeft. En als je dan toch iets nieuws wil kiezen, dan wil je hoofd zekerheid. En die is er niet en gaat er ook niet komen.

Dus het begint met het in actie komen. De brug bouwen terwijl je er al overheen loopt. Nieuwe ervaringen opzoeken en goed voelen wat ze met je doen. Ik heb in de laatste twee jaar veel oefeningen leren kennen en toegepast. En ik ben er heel blij mee en pas ze nog dagelijks toe. Ook ik bouw mijn brug terwijl ik er al overheen loop. Het lukt daardoor om met de onzekerheid om te gaan en keuzes te blijven maken en hiervan te leren.

En hoe kun je dan beginnen met die opmerkzaamheid te trainen? Toch wel met die body scan. Je gaat dan stukje voor stukje je lichaam af met een nieuwsgierige en open blik om de sensaties te voelen die er zijn op dat stukje lichaam. De op het eerste oog saaie oefening, maar die echt belangrijk is. Dus begin vandaag nog. Er zijn talloze body scans op het internet te vinden. Zoek eentje die bij je past, qua stem en lengte. (en ja, probeer ook eens die van 45 minuten!)

Een aantal body scan tips:

• Bij slaperigheid kun je je ogen even openen of je armen bewegen. (of je valt gewoon in slaap, dat is ook ok)
• Probeer rustig de tijd te nemen
• Laat het doel los, je wordt er niet per sé ontspannen van.

Start ook met het opschrijven van wat er is. Voel je ook die onrust, dan is het vaak dat je iets wil controleren wat je niet kan controleren. Schrijf op wat je bezig houdt of waar je je bezig mee wilt houden.

Zet vandaag de eerste stap op jouw brug, ook al is hij niet af. Want misschien komt hij wel heel ergens anders uit dan je in eerste instantie zou denken.

Wat is jouw eigen ervaring met mindfulness en meditatie? Vind je het makkelijk of juist moeilijk om vol te houden? Deel je ervaring hieronder in het commentaarveld!