Leer makkelijk betere keuzes maken + 5 tips

15 oktober 2021

Elke dag moet je opnieuw keuzes maken. De meeste maak je gelukkig zonder erbij na te denken maar soms brengt een keuze stress met zich mee en lig je er ’s nachts wakker van. Hoewel een beetje twijfelen niet erg is (maar juist gezond), wanneer twijfelen leidt tot besluiteloosheid heb je misschien last van keuzestress. En je bent waarschijnlijk niet de enige.

Maar het goede nieuws: keuzes maken is iets dat je kunt leren.

Waarom kun jij geen keuzes maken?

Als keuzes maken voor jou niet altijd even makkelijk is kan dat een aantal oorzaken hebben.

1. Je zit teveel in je hoofd

Eerst denken dan doen is iets wat we al van jongs af aan geleerd hebben. Natuurlijk is dit een goed advies, maar meer denken is niet per se goed. Er bestaat ook zoiets als teveel nadenken. Eindeloos analyseren, informatie verzamelen en alle mogelijkheden langslopen kost energie en zorgt ervoor dat je uiteindelijk helemaal niet meer weet wat je moet doen. Onthoud dat hoe lang je ook nadenkt, je er pas achter komt wat de juiste beslissing is, nadat je hem hebt genomen.

2. Je wilt alle opties open houden

Keuzes maken betekent ook dat je tegelijkertijd iets anders niet kiest. Niet kiezen is (onbewust) een manier om op safe te spelen: door alle opties open te houden weet je zeker dat je geen verkeerde keuze maakt en niets mist. Maar je weet ook zeker dat je niet vooruitkomt, daarom is in de meeste gevallen een verkeerde keuze maken nog altijd beter dan helemaal niet kiezen.

3. Je durft niet te kiezen

geen keuze kunnen maken

Sommige beslissingen kunnen je leven behoorlijk overhoop gooien. Het is dan ook niet zo gek dat je je zorgen maakt over de consequenties van een te nemen beslissing. Realiseer je alleen wel dat de ultieme keuze niet bestaat en dat je een verkeerde beslissing meestal nog terug kunt draaien als je er achteraf spijt van krijgt. En een keer een verkeerde beslissing nemen betekent niet automatisch dat je gefaald hebt. Het kan juist ook iets zijn om van te leren.

4. Je hebt teveel keuze

Soms ligt het gewoon niet aan jou maar aan je hersenen. Uit onderzoek blijkt dat hoe meer opties we hebben om uit te kiezen hoe lastiger het wordt om überhaupt iets te kiezen. Wanneer de hersenen teveel opties voorgeschoteld krijgen ontstaat er een soort overbelasting in delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor het afwegen van alle opties waardoor je vastloopt en niet meer kunt kiezen.

https://embed.ted.com/talks/lang/nl/barry_schwartz_the_paradox_of_choice

5. Er kan iets anders aan de hand zijn

Besluiteloosheid kan een symptoom zijn van een (beginnende) burn-out of depressie, of iets minder erg, het gevolg van een stressvolle periode waarin je het druk hebt gehad en te weinig  tijd hebt gehad om weer op te laden. Wanneer je uitgerust en fit bent, functioneer je niet alleen beter, maar gaat keuzes maken je ook een stuk beter af.

Wat is keuzestress?

In onze moderne maatschappij hebben we op bijna elk onderdeel van ons leven een enorme keuze: van smartphone tot hypotheek tot hardloopschoenen, er zijn zoveel opties dat je ze soms niet meer uit elkaar kunt houden. Aan de ene kant is het fijn om veel keuze te hebben, aan de andere kant kan het een uitdaging zijn om de juiste keuze te maken. Dat is wanneer keuzevrijheid verandert in keuzestress.

Keuzestress is een fenomeen dat steeds vaker voorkomt en waardoor je moeilijker of zelfs helemaal geen keuze meer kunt maken. En waardoor je vaker ontevreden bent met wat je gekozen hebt, zelfs al is het een prima beslissing: De overvloed aan opties heeft torenhoge verwachtingen gewekt die moeilijk zijn waar te maken waardoor je gaat denken dat je verkeerd zit. Of je kunt spijt krijgen door het gevoel van gemiste kansen.

5 Tips bij het maken van een keuze

Hieronder geven we jou 5 tips om makkelijker een keuze te maken. 

Tip 1: Je kunt niet alles hebben

Accepteren dat je niet alles kunt hebben (en hoeft) is een goede start en vaak ook een opluchting. Door te focussen en, voordat je een definitieve afweging maakt, het aantal opties eerst terug te brengen tot een paar, wordt keuzes maken stukken overzichtelijker en hoef je minder energie te besteden aan het zoeken naar de perfecte optie.

Tip 2: Verander van perspectief

Soms ken je teveel waarde toe aan de uitkomst van een beslissing en schuif je de beslissing voor je uit. Een simpele alledaagse keuze verandert zo in een enorme drempel die steeds lastiger wordt om te nemen. 

Een handige truc is het veranderen van je perspectief. Bekijk het eens van een andere kant: Wat zou je zelf aan iemand anders adviseren die voor dezelfde keuze zou staan? Of zoom een beetje uit en vraag je zelf af hoe deze keuze je leven over tien jaar beïnvloedt. 

Tip 3: Volg je intuïtie

Leren keuzes maken

De een noemt het onderbuikgevoel, de andere je onbewuste. Je intuïtie kan een goede leidraad zijn bij het nemen van beslissingen. Je intuïtie volgen komt er op neer dat je moet luisteren naar het subtiele gevoel dat je onbewust hebt over wat juist is, nog voordat je er echt over hebt nagedacht.

Tip 4: Geef jezelf een deadline

Jezelf een deadline geven is een manier om jezelf te trainen in keuzes maken. Op het moment dat je een keuze moet maken spreek je met jezelf af dat je binnen een bepaalde tijd  een keuze moet hebben gemaakt. Het vergt in het begin wat oefening en discipline, maar door jezelf te dwingen een keuze te maken zul je merken dat knopen doorhakken je na verloop van tijd beter af gaat.

Tip 5: Analyseer je angst

Wanneer angst er voor zorgt dat je geen beslissing kunt nemen probeer er dan achter te komen waar je precies bang voor bent en of de angst wel realistisch is. Vraag jezelf eerst af wat het ergste is dat kan gebeuren en probeer daarna te bedenken wat het beste is dat kan gebeuren en je zult zien dat in veel gevallen de angst zelf het grootste probleem is.

Hoe maak ik moeilijke keuzes?

Grote, ingrijpende keuzes die je leven op zijn kop kunnen zetten zijn lastig om te maken. Zoals keuzes bij stress op het werk of in je relatie. Welke aanpak je ook kiest, het is nooit makkelijk om te beslissen je baan op te zeggen en je hart achterna te gaan of om te bepalen of je wel of niet aan kinderen moet beginnen.

Het probleem bij dit soort grote dilemma’s? De verschillende opties laten zich net als appels en peren maar lastig met elkaar vergelijken en als je ze naast elkaar legt, springt er niet één optie bovenuit. Je baan houden heeft voors en tegens maar voor jezelf beginnen ook. Eigenlijk is er objectief gezien geen juiste keuze en daarom zijn dit ook vaak zulke moeilijke beslissingen om te nemen.

Maar één ding is belangrijk om te onthouden: als er geen juiste keuze bestaat kun je dus ook geen verkeerde keuze maken. Ook al kan het verleidelijk om voor de meest veilige of verstandige optie te gaan, toch is dit meestal niet de juiste richting. Want wat het veiligst of verstandigst lijkt, is vaak door anderen en externe factoren (de maatschappij, je opvoeding) bepaald en als je die weg inslaat raak je verder verwijderd van wat er werkelijk toe doet. Bij dit soort keuzes is er namelijk maar één ding belangrijk: jijzelf. Jij bent het belangrijkste in jouw leven en jouw mening, kernwaarden en gevoel moeten centraal staan wanneer je op een kruispunt in je leven staat.

In plaats van lijstjes met voors en tegens kan het bij moeilijke keuzes helpen om te bedenken wat voor jou het belangrijkst is en waar jij voor staat: vrijheid? balans tussen werk en privé? geld? persoonlijke autonomie? liefde? Gebruik het antwoord op deze vragen dan om je uiteindelijke afweging te maken.

Bekijk het zo: Elke keuze die je moet maken is ook een kans om je leven te veranderen op een positieve manier en voor jezelf te kiezen.

Hoe maak ik betere keuzes? 

Om er zeker van te zijn dat je consequent bent in goede keuzes maken kan het handig zijn een stappenplan te volgen dat je helpt betere keuzes te maken.

1. Wat is je doel?

Bepaal altijd eerst het doel: Wat wil je bereiken?

2. Wat is de keuze die je moet maken?

Wat is het probleem dat je wilt oplossen met deze beslissing? Probeer het voor jezelf zo duidelijk en concreet mogelijk op te formuleren, dat maakt het makkelijker om te kiezen.

3. Stel criteria vast

criteria keuzes maken

Bedenk wat de belangrijkste criteria zijn op basis waarvan je de opties gaat beoordelen.

4. Verzamel informatie

Verzamel (feitelijke) informatie over het probleem.

5. Bepaal je keuzemogelijkheden

Gebruik die informatie om een lijst van uitkomsten op een rijtje zetten. In eerste instantie mogen dit er best een flink aantal zijn, maar voordat je echt afwegingen gaat maken is het beste om te gaan strepen tot je nog maar een paar opties overhoudt.

6. Vergelijk alle mogelijkheden

Vergelijk alle opties op basis van de criteria die je hebt bedacht.

7. Neem een beslissing

Maak een keuze voor een van de opties. En het belangrijkste: blijf bij je keuze, tenzij er echt een hele grote reden is om ervan af te wijken.

Helpt zo’n structuur bij het keuzes maken? Of heb jij nog tips die je hieronder in het commentaarveld kunt delen?

@bassmeetsmji

Bas Smeets

CEO & Impact coach
Bas Smeets is de CEO en oprichter van Maak Jouw Impact. Sinds 2010 helpen zijn team en hij zelfbewuste professionals hun échte passie te vinden en om te zetten naar een succesvol eigen bedrijf als dienstverlenend- of kennisondernemer via de Identity Driven Entrepreneurship (IDE) Methode.

Dit zegt de community

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Nu Populair.

Stress door werk
Stress door werk

Iedereen heeft wel eens stress door werk. Gezonde stress ervaren is niet erg. Maar als je continu stress ervaart, kan dit grotere psychische en lichamelijke problemen veroorzaken. Leer de symptomen en oorzaken herkennen. Dan kun op tijd ingrijpen en een burn-out...

Mindset

Stress door werk

Iedereen heeft wel eens stress door werk. Gezonde stress ervaren is niet erg. Maar als je continu stress ervaart, kan dit grotere psychische en lichamelijke problemen veroorzaken. Leer de symptomen...

Je passie vinden, zo doe je dat
Je passie vinden, zo doe je dat

In onze drukke levens is het gemakkelijk om vast te raken in de dagelijkse sleur, waardoor we soms vergeten wat ons echt drijft en gelukkig maakt. Je passie vinden is een bevrijdende reis die je leven kan 180 graden kan omgooien, je een doel kan geven en je kan...

Passie

Je passie vinden, zo doe je dat

In onze drukke levens is het gemakkelijk om vast te raken in de dagelijkse sleur, waardoor we soms vergeten wat ons echt drijft en gelukkig maakt. Je passie vinden is een bevrijdende reis die je...

Zelfstandig coach worden? Dit moet je weten
Zelfstandig coach worden? Dit moet je weten

Voel jij, net als velen in deze tijd de drang om anderen te helpen als coach en hen te begeleiden op hun levenspad of met een specifieke uitdaging? Een carrière als zelfstandig coach geeft veel voldoening en vervulling. Als coach kun je bijdragen aan de persoonlijke...

Ondernemen

Zelfstandig coach worden? Dit moet je weten

Voel jij, net als velen in deze tijd de drang om anderen te helpen als coach en hen te begeleiden op hun levenspad of met een specifieke uitdaging? Een carrière als zelfstandig coach geeft veel...

Pin It on Pinterest

Share This