Zelfsabotage: wie is jouw grootste saboteur?

2 september 2019

Zelfsabotage, niemand wil het en toch doen we het ons zelf aan. 

Je zou het niet zeggen als je naar jezelf in de spiegel kijkt, maar eigenlijk zijn wij hele primitieve wezens. We worden omringd door de nieuwste technologieën en zien er wat frisser uit dan duizenden jaren geleden. Maar veel van onze handelingen, gedachten en angsten vinden hun oorsprong in de oertijd.

Onze angsten, bijvoorbeeld, zijn terug te redeneren tot een aantal primaire angsten. De meest logische is natuurlijk de angst om dood te gaan. Daarnaast zijn we vaak bang om afgewezen te worden en dus, zoals in de oertijd uit de groep of stam verstoten te worden. Dat raakt dan weer de angst om alleen te zijn. Net als verlatingsangst, eigenlijk ben je bang om alleen achter te blijven.

En dat levert in een prehistorische omgeving, waar achter iedere bosje of rots een hongerig roofdier vandaan zou kunnen springen of waar de weersomstandigheden je parten kunnen spelen, buitengewoon gevaarlijke situaties op. In die tijd had je dus je groep hard nodig om te overleven.

Als we het helemaal plat willen slaan, dan hebben we maar één angst.

De angst om dood te gaan.

Ons dagelijks leven ziet er nu natuurlijk compleet anders uit. En we bevinden ons amper in echt gevaarlijke situaties. Maar zelfs nu is ons hele systeem nog ingesteld op het vermijden van gevaar en de dood. Het doel is overleven.

En dus zijn onze reacties op bepaalde gevaarlijke situaties nog oeroud.
Je hebt vast wel eens gehoord van de fight or flight reactie. Wanneer er gevaar dreigt, komt er een shot adrenaline vrij en kies je ervoor om de situatie te ontvluchten of je vecht je er doorheen.

Het gevaar ligt vandaag de dag niet meer zo op de loer. We worden niet achterna gezeten door een Sabeltandtijger of een groep vijandige nomaden die ons kampvuur over willen nemen. Nee, een overval op straat is al een uitzonderlijke situatie. Gelukkig maar.

Het signaleren, inschatten en voorkomen van gevaarlijke situaties is een van de hoofdtaken van jouw systeem, jouw brein. Naast bewegen, eten, voortplanten etc. In feite heeft je brein totaal niet de drive om een leuk leven te leiden of om gelukkig en succesvol te zijn.

Jouw brein is dagelijks hard aan het werk om je in een veilige situatie te houden: je comfortzone. Daar is alles bekend en voert het brein routinematige handelingen uit. Alles wat bekend is, is veilig.

Maar daar wordt je geest – of je ziel – niet per se gelukkig van. Je geest wil juist geprikkeld worden en heeft behoefte aan creativiteit en uitdagingen. Geestelijke groei kan een groot verlangen zijn van jouw ziel. En alleen dat kun je realiseren als je de gebaande paden verlaat en kiest voor een nieuwe, wellicht wat hobbelige weg.

Reken maar dat je brein dit niet leuk vindt. Het raakt in de stress en geeft vervolgens weer allerlei stresshormonen af waardoor je gaat vluchten of vechten. Of wellicht zelfs bevriezen.

Het zal je helpen als je deze twee componenten in jezelf los gaat zien. Je brein en je ziel.

Zonder er een zweverig verhaal van te maken ben je dus een ziel (je geest of hoger bewustzijn) en jij als ziel hebt behoefte aan groei en ontwikkeling, je wilt gelukkig zijn en een fijn leven leiden. Die ziel is iets anders dan je brein, dat zou je meer als functioneel onderdeel van je lichaam kunnen zien.

Realiseer je dus dat jouw geest een verlangen kan hebben dat totaal niet strookt met het verlangen van jouw brein. Jouw geest of ziel wil groeien en jouw brein wil dat niet, die kiest voor veiligheid. We hebben dus een enorm sabotagemechanisme in ons dat gigantisch in de weg kan zitten om veranderingen in ons leven door te voeren.

Als je dat wilt doen is het belangrijk om je brein zo min mogelijk op scherp te zetten en langzaam te laten wennen aan de nieuwe situatie. Verander dus met kleine stapjes i.p.v. je leven rigoureus om te gooien. Neem je tijd en gun je systeem de rust om daarin mee te gaan.

Voordat je die veranderingen kunt doorvoeren is het ook belangrijk om te weten wanneer het sabotagemechanisme geactiveerd wordt. Als je dit op tijd signaleert, weet je dat je brein een andere aanpak nodig heeft.

Maar wat zijn dan van die vaak voorkomende signalen?

Zelfsabotage signalen

Herken jij jezelf in een of meerdere onderstaande signalen? Misschien ben jij dan wel bezig met zelfsabotage. 

1. Je hebt vaak negatieve gedachten

Ik weet het niet
Ik vind het lastig/moeilijk
Dat is heel eng
Ik kan ook niks
Een ander kan dit vast beter
Waarom doe ik dit?


Als je merkt dat dit soort gedachten vaak rondzingen in je hoofd, check dan eens of het echt waar is?

Vaak zijn deze negatieve overtuigingen een trucje van ons brein om ervoor te zorgen dat je niet in actie komt. Het kan je helpen om deze gedachten niet hardop uit te spreken en om andere woorden te kiezen. Dus niet: “ik vind het moeilijk”, maar wel: “ik vind het best spannend” of “dat voelt als een uitdaging”.

Negatieve gedachten

 2. Uitstelgedrag

Naast vluchten en vechten is er nog een natuurlijke reactie op stresssituaties: bevriezen. Als jouw brein in de stress schiet omdat je een groot nieuw project op je wilt nemen, dan kan het zijn dat je bevriest en de boel gaat uitstellen. Dus dan steek je lekker je kop in het zand en loopt de hele dag te lummelen of je zoekt andere bezigheden die totaal niet bijdragen aan het doel dat je voor ogen hebt.

 3. Besluiteloosheid

Ook een vorm van bevriezen. Je gaat met je gedachten alle kanten op en kunt maar geen besluit nemen. Ondertussen vraag je aan allerlei mensen in je omgeving advies, wat vervolgens leidt tot nog meer verwarring. Je zoekt de antwoorden buiten jezelf omdat je continue in je hoofd hoort: “ik weet niet wat ik wil, ik weet niet wat ik moet doen.” Zet het volume van dit stemmetje dan wat zachter. De antwoorden heb je wel, je laat je alleen afleiden door je innerlijke saboteur. 

4. Frustratie

In de vechtmodus voel je weerstand. Soms kan die weerstand zich juist richten op allerlei oplossingen of mensen die jou kunnen helpen om het doel van jouw geest te realiseren. Maar als jouw brein stress ervaart, vecht het terug en dat uit zich dan in woede, frustraties en soms zelfs fysieke klachten.

  Signalen van zelfsabotage: frustatie

Denk je erover na straks zelf ook als ondernemer te starten? Lees dan ook dit artikel met de 7 beste mindset hacks voor startende ondernemers.

Welke gedachte is jouw grootste innerlijke saboteur? Is het ‘ik kan het niet’, ‘ik durf het niet’ of wellicht iets anders? Deel het hieronder met ons in het commentaarveld!

 

@bassmeetsmji

Bas Smeets

CEO & Impact coach
Bas Smeets is de CEO en oprichter van Maak Jouw Impact. Sinds 2010 helpen zijn team en hij zelfbewuste professionals hun échte passie te vinden en om te zetten naar een succesvol eigen bedrijf als dienstverlenend- of kennisondernemer via de Identity Driven Entrepreneurship (IDE) Methode.

Dit zegt de community

4 Reacties

  1. gerdy

    ohhh… ik heb er een heleboel maar mijn belangrijkste is “straks ontdekt iemand dat ik de boel oplicht” (omdat ik denk dat ik iets niet goed kan)

    Antwoord
  2. Ingrid

    Heb ik wel genoeg te bieden..

    Antwoord
  3. Peter

    Hebben we allemaal niet deze negatieve gedachten? De een kan zich waarschijnlijk er makkelijker overheen zetten dan de ander?
    Ikzelf denk vaak dat een ander het beter weet en beter kan, een flink stuk onzekerheid dus. In een groep laat ik het ownership en leadership aan anderen over, ik sta niet graag op de voorgrond.

    Hoewel niet volledig gelukkig als werknemer in een vaste baan ben ik wel blij met de (relatieve) veiligheid hiervan. Ik zie in mijn omgeving wel mensen voor zichzelf beginnen, en ik heb daar veel respect voor. Behalve passie zal je ook eigenschappen moeten hebben/ontwikkelen als ondernemer.

    Anyway, ik lees graag je berichten Bas. Ik haal er vaak wel iets uit wat van toepassing is. 🙂

    Antwoord
  4. Richard

    “ik weet niet wat ik wil, ik weet niet wat ik moet doen.”
    En bevriezen 😔

    Antwoord

Trackbacks/Pingbacks

  1. Het hoofdingrediënt voor verandering - Van Werk Naar Passie - […] voelen net zoveel spanning als jij en ik wanneer ze iets doen wat nieuw is. Want dat is hoe…

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Nu Populair.

Stress door werk
Stress door werk

Iedereen heeft wel eens stress door werk. Gezonde stress ervaren is niet erg. Maar als je continu stress ervaart, kan dit grotere psychische en lichamelijke problemen veroorzaken. Leer de symptomen en oorzaken herkennen. Dan kun op tijd ingrijpen en een burn-out...

Mindset

Stress door werk

Iedereen heeft wel eens stress door werk. Gezonde stress ervaren is niet erg. Maar als je continu stress ervaart, kan dit grotere psychische en lichamelijke problemen veroorzaken. Leer de symptomen...

Je passie vinden, zo doe je dat
Je passie vinden, zo doe je dat

In onze drukke levens is het gemakkelijk om vast te raken in de dagelijkse sleur, waardoor we soms vergeten wat ons echt drijft en gelukkig maakt. Je passie vinden is een bevrijdende reis die je leven kan 180 graden kan omgooien, je een doel kan geven en je kan...

Passie

Je passie vinden, zo doe je dat

In onze drukke levens is het gemakkelijk om vast te raken in de dagelijkse sleur, waardoor we soms vergeten wat ons echt drijft en gelukkig maakt. Je passie vinden is een bevrijdende reis die je...

Zelfstandig coach worden? Dit moet je weten
Zelfstandig coach worden? Dit moet je weten

Voel jij, net als velen in deze tijd de drang om anderen te helpen als coach en hen te begeleiden op hun levenspad of met een specifieke uitdaging? Een carrière als zelfstandig coach geeft veel voldoening en vervulling. Als coach kun je bijdragen aan de persoonlijke...

Ondernemen

Zelfstandig coach worden? Dit moet je weten

Voel jij, net als velen in deze tijd de drang om anderen te helpen als coach en hen te begeleiden op hun levenspad of met een specifieke uitdaging? Een carrière als zelfstandig coach geeft veel...

Pin It on Pinterest

Share This