Al maanden ben je bezig met het uitwerken van een idee voor je nieuwe bedrijf. Je weet ook dat het plan je heel veel kan opleveren. Het vooruitzicht dat je alles daadwerkelijk moet gaan implementeren en de kans op falen of negatieve reacties uit je omgeving, maakt echter dat je het op de boekenplak laat liggen.

Klinkt bekend? Dan heb je misschien last van faalangst.

Wat Is Faalangst?

Faalangst is letterlijk de angst om te falen. We voelen ons allemaal wel eens zenuwachtig en onzeker, maar bij faalangst gaat het niet meer om gezonde spanning. 

Bij faalangst ben je bang om niet te kunnen voldoen aan de verwachtingen van anderen, jezelf of de maatschappij. De constante angst om te mislukken of te kort te schieten kruipt vooral bij je op bij een concrete taak, zoals een presentatie of een belangrijk project op werk. Maar je kan ook bang zijn om te falen als ouder, als partner en zelfs als persoon (mijn ware ik is niet goed genoeg).

Volwassenen met faalangst komen in een vicieuze cirkel terecht. Door de constante angst presteren ze onder maat, hierdoor neemt het gevoel van mislukking toe, dit resulteert vervolgens in extra spanning, waardoor ze de volgende keer weer minder goed presteren.

Faalangst Symptomen

Veel mensen houden vast aan hun faalangst, omdat ze denken dat de angst om te falen resulteert in beter je best doen en beter presteren. Maar het tegenovergestelde blijkt waar. Faalangst resulteert in taken vooruitschuiven, dingen vermijden die buiten je comfortzone liggen en extreem hard en perfectionistisch werken. 

Faalangst symptomen zijn voornamelijk lichamelijk. Door de angst stijgt de adrenaline in je lichaam en wordt je “vecht-of-vlucht” mechanisme getriggerd. Veel voorkomende symptomen zijn dan ook hartkloppingen, blozen, zweten, geheugenverlies en trillen.

Faalangst bij volwassenen is een diepgewortelde onzekerheid over jezelf en je prestaties. Dit resulteert ook in psychische symptomen zoals constant waardering en bevestiging zoeken bij anderen, complimenten wegwuiven als niet gemeend, geen keuzes kunnen maken, enzovoorts.

We onderscheiden drie soorten van faalangst: cognitieve-, sociale- en motorische faalangst.

1. Cognitieve Faalangst

De bekendste vorm van faalangst is de cognitieve. Hierbij gaat het voornamelijk om jouw denken, de angst om niet slim of capabel genoeg te zijn. Deze vorm van faalangst kan je herkennen door veel doemdenken, bang zijn om dom gevonden te worden en jezelf constant te vergelijken met anderen.

Het “vecht-of-vlucht” mechanisme dat door faalangst getriggerd wordt, zorgt soms zelfs voor black-outs. Dit kan vooral de kop op doen bij concrete taken als presentaties, sollicitatiegesprekken of examens. Als vervolgens de concrete taak over is, komt de kennis weer terug en herinnert men zich alles weer.

2. Sociale Faalangst

Bij sociale faalangst is er veel onzekerheid met betrekking tot sociale contacten en relaties met anderen. Je bent bang voor sociale afwijzing. Je trekt je (te)veel aan van wat anderen van je vinden, je bent bang voor kritiek en om niet aardig gevonden te worden.

Sociale faalangst bij volwassenen heb je in verschillende gradaties. Geen vragen durven te stellen tijdens een vergadering, niet op onbekende mensen af durven stappen, of zelfs elk sociaal contact vermijden door nauwelijks de deur nog uit te komen.

Deze vorm van faalangst speelt ook een grote rol in hoe jij jezelf neerzet naar anderen toe. Het kan eraan bijdragen dat je een ander beeld van jezelf naar buiten brengt, omdat je jouw ‘ware ik’ niet leuk genoeg vindt.

3. Motorische Faalangst

De derde angst is de motorische faalangst. Hierbij ben je onzeker over de manier waarop je beweegt en hoe je fijne motoriek is. Het is een angst dat een sportieve prestatie mislukt, zoals een sportwedstrijd, maar bijvoorbeeld ook om een fout te maken tijdens het klussen, het eten of bij het bespelen van een muziekinstrument.

Volwassenen met een motorische faalangst zijn vaak bang om onhandig gevonden te worden. Dit resulteert in angst om jezelf te uiten middels expressie en creativiteit.

Wat Te Doen Tegen Faalangst?

Het ervaren van faalangst is stressvol, niet alleen voor je geest, maar ook voor je lichaam. Het “vecht-of-vlucht” mechanisme dat constant getriggerd wordt, kan leiden tot geestelijke en lichamelijke klachten, zoals burn-outs en hart- en vaatziektes.

Als je constant bezig bent om falen te voorkomen, vergeet je te genieten van de kleine momenten van het leven. Het is daarom belangrijk dat je de faalangst aanpakt. Een leven zonder faalangst betekent een gezonder en gelukkiger leven.  

Probeer het eerst zelf aan te pakken, bijvoorbeeld met deze 8 tips. Meditatie, wandelen en yoga helpen je te ontspannen in situaties waar angsten opduiken. Zoek afleiding en geef zo min mogelijk toe aan je angst.

Kom je er zelf niet uit? Dan is begeleiding in de vorm van coaching en/of cognitieve gedragstherapie een effectief traject. Maak Jouw Impact helpt mensen die klaar zijn om te groeien en die alles uit het leven willen halen met hun uitdagingen op het gebied van werk en inkomen.

Je leert in zo’n traject ook faalangst te herkennen, erop te anticiperen en er beter mee om te gaan. Je ontwikkelt meer zelfvertrouwen, wordt assertiever en je zal uiteindelijk jouw faalangst overwinnen.

Dan is het tijd om jouw ideale leven vorm te geven. Maak Jouw Impact helpt je bij het ontdekken van wat je echt wilt in het leven, wat jouw unieke talenten zijn en welke bijdrage jij wilt leveren aan de wereld.

Daarna is het tijd om het uitstel- en vermijdgedrag achter je te laten en samen een implementatieplan te maken over hoe jij je ideale leven gaat leiden.

En onthoud: “Falen bestaat niet. Er is alleen maar feedback.”

Een kenmerk van de allerbeste ondernemers is dat ze veel hebben durven falen in het leven.

Hoe sneller je durft te falen, hoe sneller je zult leren en de weg naar succes gaat vinden.