Mensen zijn het niet altijd met elkaar eens. Of je nou een meningsverschil hebt met vrienden, familie of collega´s; het is handig als mensen begrijpen waar je standpunt vandaan komt. Door te leren argumenteren kun je jouw mening op de krachtigste manier uiten, en hiermee proberen de mening van een ander te beïnvloeden.
Inhoudsopgave
- Wat is argumenteren
- Het verschil tussen feiten en meningen
- Wat zijn drogredenen?
- De 4 argumentatiestructuren
- 10 Tips voor een goede argumentatie
Wat is argumenteren?
Wanneer je argumenteert, probeer je een ander te overtuigen van jouw gelijk. Je hoopt hiermee te bereiken dat de ander zijn mening over het onderwerp verandert.
Voorbeeld: “Faalangst is iets waar je invloed op hebt (standpunt), want je kunt je gedachten om leren zetten met cognitieve gedragstherapie (argument),”.
Je probeert met dit argument de ander te overtuigen van jouw standpunt over faalangst.
Het verschil tussen feiten en meningen
Een voorbeeld van een feit is: ‘Een rijpe banaan is geel.’ Dit valt niet te weerleggen; het is simpelweg zo. Een mening is iets wat jij persoonlijk vindt. Een voorbeeld van een mening is: ‘Ik vind roze T-shirts niet mooi.’ Het is een persoonlijke opinie en het kan veranderen. Bij argumenteren probeer je iemands mening over een situatie te veranderen. Dit kan het beste gedaan worden door feiten te gebruiken.
Wat zijn drogredenen?
Wanneer je gaat oefenen met argumenteren is het belangrijk om te weten wat een drogreden is. Een drogreden is een ongeldig argument. Er zijn 12 verschillende drogredenen. Daarvan worden de volgende zeven het vaakst gebruikt:
1. Cirkelredenering
Een cirkelredenering is een veel voorkomende drogreden. Bij een cirkelredenering wordt een standpunt gebruikt als argument. ‘Gele stoelen zijn lelijk, want geel is geen mooie kleur voor een stoel.’ Is een voorbeeld van een cirkelredenering. Het argument herhaalt het standpunt in andere woorden.
2. Overhaaste generalisatie
Bij overhaaste generalisatie wordt uit iets wat één keer is voorgekomen, een conclusie getrokken over andere personen. Een voorbeeld van overhaaste generalisatie is: ‘Mijn opa rookte vijf pakjes sigaretten per dag en die is 98 geworden. Roken kan dus niet zoveel kwaad.’ Hiermee wordt geïmpliceerd dat omdat één roker oud is geworden, alle mensen die roken er gezond vanaf komen. Let daar dus op bij het argumenteren.
3. Een onjuist beroep op een autoriteit
Bij een autoriteitsdrogreden wordt er onterecht een beroep gedaan op een autoriteit. Bijvoorbeeld: De kok van een restaurant die aangeeft dat hij zeker weet dat het restaurant meer omzet gaat draaien als makreelfilet op de menukaart komt. Het feit dat de kok goede makreelfilet kan bereiden wil niet automatisch zeggen dat het restaurant daardoor meer omzet zal gaan draaien. Misschien is de inkoopprijs van makreelfilet wel heel duur, of past het gerecht niet goed bij de stijl van het restaurant.
4. Voor- of nadelen overdrijven
Óf alleen de voordelen, óf alleen de nadelen van een situatie worden benoemd. Dit geeft een eenzijdig beeld. ‘Iedereen zou een hond moeten nemen. Honden zorgen er voor dat mensen vrolijker zijn en dat mensen meer wandelen.’ Is een voorbeeld van een eenzijdig beeld schetsen bij argumenteren door alleen voordelen op te noemen.
5. Ontduiken van bewijslast
Bij het ontduiken van bewijslast ga je argumenteren uit de weg. Mensen worden als het ware zo bespeeld dat ze er niet tegenin durven gaan. Voorbeelden zijn: ‘Iedereen weet toch dat dit zo werkt,’ en ‘Jij bent natuurlijk slim genoeg om mijn standpunt te begrijpen’
6. Pragmatische redeneringen
Bij pragmatisch redeneren gebruikt iemand argumenten die niks met de zaak te maken hebben. Hiermee wordt het daadwerkelijke onderwerp van de discussie omzeild. Bijvoorbeeld: Een werkgever vind dat één van zijn medewerkers weinig werk uitvoert en niet zijn best doet. Hij wil de medewerker daarom ontslaan. Een andere werknemer geeft als tegenargument dat hij niemand kan ontslaan, omdat ze het al zo druk hebben. De medewerker haalt er een argument bij dat niks met het probleem (slecht werk verrichten) te maken heeft.
7. Vals dilemma
Bij een vals dilemma laat een persoon het lijken alsof er maar één keuze is tussen twee mogelijkheden. ‘Dinosaurussen hebben bestaan, of archeologen zijn vuile leugenaars,’ is een voorbeeld van een vals dilemma. Er zijn namelijk meerdere opties dan deze twee. Het kan ook zo zijn dat dinosaurussen niet hebben bestaan, maar archeologen hier op dit moment wel oprecht van overtuigd zijn.
De 4 argumentatiestructuren
Er zijn vier argumentatiestructuren. Je kunt er op een simpele manier achter komen uit welke argumentatiestructuur een standpunt met argument(en) bestaat, door het standpunt met de argument(en) in een argumentatieschema te plaatsen.
1. Enkelvoudige argumentatie
Enkelvoudige argumentatie is de simpelste argumentatievorm. Je kunt het beste met enkelvoudige argumentaties beginnen wanneer je gaat oefenen met argumenteren. Bij enkelvoudige argumentatie heb je namelijk één standpunt, met maar één argument. Dat ziet er zo uit in een argumentatieschema:
2. Onderschikkende argumentatie
Bij een onderschikkende argumentatie ondersteunt het ene argument het daarvoor genoemde argument.
3. Onafhankelijk nevenschikkende argumentatie
Bij onafhankelijk nevenschikkende argumentatie heb je meerdere argumentaties, die onafhankelijk zijn van elkaar. De argumenten hebben elkaar niet nodig om sterk te zijn.
4. Afhankelijk nevenschikkende argumentatie
Bij een afhankelijk nevenschikkende argumentatie vormen twee argumenten samen een sterk argument. De argumenten hebben elkaar dus nodig.
10 tips voor een goede argumentatie
Wanneer je gaat debatteren of een betoog schrijft, is het van belang dat je argumentatie in orde is. Met deze tips ga je goed leren argumenteren.
1. Bronnen gebruiken
Het is belangrijk om te laten zien waar een argument vandaan komt. Je kunt wel zeggen ‘uit onderzoek blijkt dat…’ maar zonder bron verlies je je geloofwaardigheid in een betoog of debat. Het beste kun je het onderzoek benoemen bij de naam. Voorbeeld: ‘Uit het onderzoek van de Radboud universiteit over de werking van mondkapjes blijkt…’
2. Feiten gebruiken
Een argumentatie is duizend maal sterker wanneer er feiten gebruikt worden. Met een mening kunnen mensen vaak weinig: Ze zijn het er simpelweg mee eens, of niet. Door feiten te gebruiken als argumenten zullen mensen sneller anders tegen een kwestie aan gaan kijken.
3. Passende argumentatiestructuur
Argumentatiestructuren zorgen voor overzicht. Zowel voor de schrijver of spreker, als voor de luisteraar of de lezer. Om die reden is het dan ook handig om je argumentatiestructuur weer te geven in een argumentatieschema.
4. Drogredenen herkennen
Wanneer je tijdens een debat of het argumenteren een drogreden herkent, is het belangrijk om hierop te reageren. Je wilt voorkomen dat de ander het debat wint op basis van argumentaties die niet correct zijn.
5. Afbeeldingen
Een betoog of debat wordt sterker wanneer afbeeldingen ingezet worden die de argumenten ondersteunen. Wanneer je bijvoorbeeld als standpunt hebt dat we minder plastic moeten gebruiken, is een afbeelding van de plastic soep in de oceaan een goede bijdrage aan het argument dat plastic slecht is voor alle zeedieren.
6. Gebruik vergelijkingen
Vergelijkingen ondersteunen argumenten. Ze helpen de luisteraar of lezer beter inzien waar jouw standpunt vandaan komt.
7. Autoriteit
Mensen nemen sneller dingen van je aan als je beroep doet op een uitspraak van een deskundige. Wanneer je een argument van een milieudeskundige gebruikt in een debat over het milieu, neemt de lezer of luisteraar dit argument sneller serieus.
8. Belangen van de doelgroep
Wanneer je een betoog schrijft of presenteert is het belangrijk om goed te kijken naar de doelgroep die je wilt bereiken met je betoog. Een ander is namelijk makkelijker te overtuigen als jouw argumenten goed aansluiten bij zijn of haar visie. Dit is ook belangrijk wanneer je bijvoorbeeld start als ondernemer, om je boodschap perfect aan te laten sluiten bij de belangen en wensen van je doelgroep.
9. Begin en eindig met de belangrijkste argumenten
Wanneer je begint met je belangrijkste argumenten trek je meteen de aandacht van de lezer of luisteraar. Ook eindigen met een krachtig argument is belangrijk; deze blijft vaak het langste hangen.
10. Meerdere kanten
Laat zien dat je tot je standpunt bent gekomen door de zaak van meerdere kanten bekeken te hebben. Ontkracht de weerleggingen van je standpunt die je tegen bent gekomen.
Heb je zelf nog tips om je standpunt kracht bij te zetten en goed te argumenteren? Deel ze hieronder met ons!
Dag Bas,
Dank voor goed geschreven aan stuk over argumenteren. Heel erg overzichtelijk.
Veel succes!